Motiveer je kind en ontdek de weg naar (leuk) leren!

Het zit misschien niet direct in onze nuchtere Hollandse aard, maar een winnaarsmentaliteit kan je kind veel brengen. Wees niet bescheiden en spreek je kind bewonderend toe als hij vol focus aan iets werkt waar zijn interesse en talent ligt. Het zal je kind motiveren om door te gaan en om te ‘winnen’. Winnen hoeft niet altijd te betekenen dat je een 9 haalt na uitvoerig leren voor een proefwerk. Je kind kan zichzelf ook óverwinnen door bijvoorbeeld na lang niksen en dralen wél 2 uur te leren voor het proefwerk waar hij uiteindelijk een 5 voor heeft. Juist tijdens het leerproces kan je kind zich ontpoppen tot een echte winnaar. Motiveer je kind dus om te winnen, want winnen smaakt altijd naar meer!

Motiveer je kind met een beloning! Het zal menig ouder verbazen dat uit onderzoek naar voren is gekomen dat relatief veel kinderen gemotiveerder zijn om aan hun schoolwerk te beginnen als daar iets tegenover staat. Het lijkt op het eerste oog een snelle manier om te motiveren, is dat dan pedagogisch wel verantwoord? Ja, het is verantwoord, maar de nuance zit wel in de aanpak! Stel je besluit je kind elke keer 2 euro te geven als hij minimaal een haalt 7 haalt voor elk proefwerk. Tien schooljaren later zul je je persoonlijke faillissement aan moeten kondigen en je kind komt alleen zijn bed nog maar uit voor knisperende eurobiljetten….Het kan ook anders. Beloon je kind met een ‘beleving’, bijvoorbeeld in de vorm van extra buitenspelen of het bakken van zijn lievelingstaart.

Heel belangrijk; laat je kind zélf bepalen wat de feitelijke beloning is (binnen de perken van jouw goedkeuring natuurlijk) en leg samen vast wanneer (na welke inzet) de beloning ingelost kan worden.

Het aanbrengen van afwisseling motiveert kinderen. Kinderen zijn nog jong van geest en, vooral jonge kinderen, kunnen hun aandacht nog niet al te lang bij één onderwerp houden. Breng daarom thuis samen afwisseling aan in het huiswerk. Probeer op tijd pauze te nemen. Neem de tijd voor een spelletje tussendoor of laat je kind bijvoorbeeld 5 minuten springen op de trampoline buiten. Heeft je kind huiswerk voor een aantal verschillende vakken? Breng ook hier op tijd afwisseling in aan, zodat je kind gemotiveerd en geïnteresseerd blijft. Probeer eens een aantal huiswerksessies te letten op de signalen die je kind geeft, zodat je hem kunt begeleiden en hij later zelf de benodigde afwisseling leert aanbrengen om gemotiveerd te blijven.

Houdt je kind van knutselen? Maak het rekenhuiswerk dan bijvoorbeeld eens met vouwpapier en een schaar, door bijvoorbeeld plus– en mintekens te knippen en rondjes te knippen waar je de getallen uit de sommen opschrijft. Is je kind dol op bingo? Pak de bingo-molen erbij! Houdt je kind van spelletjes? Reken met dobbelstenen. Vraagt je kind tijdens de huiswerk-pauze om een appel? Snijd de appel in stukjes en reken hiermee. De mogelijkheden zijn oneindig. Motiveer je kind om te leren door de passies en interesses van je kind centraal te stellen: er ontstaat vanzelf een opening tot (leuk) leren!

“Stilte a.u.b.!” Alle kinderen plakken wel eens een dergelijk handgeschreven briefje op hun deur, met een smeekbede om met rust gelaten te worden. Het is veelvuldig bewezen dat een rustig plekje waar je ongestoord kunt werken bijdraagt aan een goede ‘work-flow’. Motiveer je kind dus om op zoek te gaan naar rust om doelgericht te kunnen werken. Zorg ervoor dat er altijd een rustige plek beschikbaar is voor je kind om zijn huiswerk te maken. Bespreek binnen het gezin ook eens het belang van rust en het tonen van wederzijds respect voor iedereen zijn werkzaamheden.

Je kind werpt in zijn schoolboek een blik op het nieuwe hoofdstuk en klapt het na een paar seconden demonstratief weer dicht. “Te moeilijk; ik ga dit écht niet doen hoor!”. Motiveer je kind om toch te proberen, door hem de vraag te stellen of het écht te moeilijk is of dat hij het gewoon nog nooit gezien heeft? Nieuwe en dus onbekende lesstof kan sommige kinderen onzeker maken. Als ze er niet aan beginnen, dan kan het ook niet mislukken is dan de gedachte. Stimuleer je kind om de nieuwe lesstof toch te bekijken en dan nogmaals te oordelen of het écht te moeilijk is. Of help hem in het begin even op gang. Is het antwoord toch te moeilijk? Stel je kind gerust; als het leren niet (een beetje) moeilijk zou zijn af en toe, dan leer je helemaal niets!

Kinderen varen wel bij structuur. Het maken van een duidelijke planning werpt altijd zijn vruchten af. Het is absoluut een ‘must’ om je kind te betrekken bij het maken van de planning. Door zijn eigen inbreng in de planning (de uitvoering van zíjn werkzaamheden) zal je kind gemotiveerder zijn om aan de slag te gaan. Hij heeft de planning immers zelf mee ontworpen! Schrijf de planning bijvoorbeeld op een weekplanner of start bijvoorbeeld vanaf groep 7 al met het oefenen van plannen in een (digitale) agenda. Vergeet niet om voldoende pauze-momenten in te plannen. Het is waardevol voor je kind om al jong te leren dat een korte pauze je weer nieuwe energie kan geven om weer met frisse zin door te werken.

Er kan geen enkele huiswerk-coach op tegen jouw begeleiding als ouder! Jij kent je kind uit duizenden en dit zorgt ervoor dat jij als ouder altijd een voorsprong hebt op alle professionele huiswerk-begeleiders. Uiteraard is het, in verband met je eigen werkzaamheden, niet altijd haalbaar om je kind elke middag na school te motiveren door het geven van een ‘pep-talk’. Gelukkig zit aandacht niet altijd in de kwantiteit, maar in de kwaliteit. Informeer elke dag even bij je kind hoe het op school was, of hij nog huiswerk heeft en of hij hulp nodig heeft. Zo blijf je op de hoogte. Ben je niet thuis en moet je kind wel leren voor een proefwerk? Motiveer je kind door een leuke boodschap in te spreken of neem een filmpje op en stuur dit na schooltijd naar zijn emailadres of telefoon. Een bemoedigend woord van een liefdevolle ouder is een belangrijk ingrediënt van effectieve huiswerkbegeleiding.

We zitten allemaal anders in elkaar, dus ook de manier van effectief leren verschilt per persoon. Het ene kind leert het snelst door alles hardop voor te lezen, het andere kind leert weer beter door alles op te schrijven en zo bestaan er nog talloze verschillende manieren om informatie op te slaan. Daarnaast is uit onderzoek gebleken dat kinderen steeds vaker digitale leermiddelen verkiezen boven het ‘ouderwetse’ lesboek. Kinderen geven aan graag te leren met spelletjes, video’s en apps. Het is dus zeker de moeite waarde om te bekijken hoe je je kind extra kunt motiveren door bijvoorbeeld educatieve Youtube-filmpjes of apps in te bouwen in het huiswerkritueel.

De laatste tip om te motiveren is zeker niet de onbelangrijkste: een compliment van jou als ouder kan soms aanvoelen als een grote mok chocolademelk met slagroom na een barre tocht door een sneeuwstorm. Leren (en vooral ook ‘leren hóe je moet leren’) is niet altijd even gemakkelijk voor kinderen en vergt veel energie en doorzettingsvermogen. Je kind heeft zichzelf een slag in de rondte gewerkt en verlangt ernaar om geprezen te worden voor zijn inzet. Motiveer je kind door hem te overladen met complimenten. Probeer erop te letten dat je nooit een compliment geeft voor een hoog cijfer op zichzelf, maar dat je vooral bewondering hebt voor het leerproces en al zijn harde werk. Leg het er lekker dik bovenop! Hard werken verdient een groot compliment en misschien zelfs ook wel een grote mok met warme chocolademelk én slagroom 😊

Bron: Squla OnderwijsMonitor, 2020