Groei mindset: complimenten voor de inzet!
Suzanne Mooi
‘Wat ben jij slim zeg!’. Sommige kinderen horen al vanaf een hele jonge leeftijd hoe slim ze zijn. Volwassenen denken dat ze het kind hiermee becomplimenteren, maar op termijn kan het een kind erg onzeker maken. Als je altijd een compliment krijgt voor iets waar je niets voor hebt hoeven doen – je kwam immers gewoon zo uit de buik van je moeder – dan kan dat je angstig maken om iets nieuws aan te pakken. ‘Wat als het niet lukt; misschien ontdekken mensen dan wel dat ik helemaal niet zo slim ben?’. Lees verder om meer te ontdekken over de ontwikkeling van een mindset die gericht is op groei en het durven aanpakken van nieuwe uitdagingen: het is een proces dat tijd en energie kost!
Mindset ‘op slot’
In de loop van de je leven – dit kan al gebeuren als kind – kan de denkwijze over je eigen intelligentie negatief worden door beïnvloed door dingen die je meemaakt en door de invloed van je omgeving. Je mindset is dan ‘vast’, in de mindset-theorie van Carol Dweck ook wel een ‘fixed mindset’ genoemd. Uitspraken als ‘het gaat me echt nooit lukken’ of ‘zie je wel, ik kan niks’ horen bij deze vaste mindset. Kinderen met een vaste mindset voelen bijvoorbeeld de drang om hun intelligentie telkens te bewijzen en schamen zich voor het maken van fouten en proberen deze te maskeren. Kinderen met een mindset die gericht is op groei grijpen juist nieuwe uitdagingen aan om slimmer te worden.
Een ‘gloeiend’ brein = een blij brein
Onderstaande afbeelding laat zien dat er in het brein van een persoon met een groei mindset meer activiteit plaatsvindt. Het brein lijkt wel te ‘gloeien’. Om de mindset van je kind ten goede te veranderen – en ook te laten ‘gloeien’ – is het in de eerste plaats belangrijk om de positieve kracht van inspanning over te brengen aan je kind: oefenen, doorzetten, blijven proberen! Het aanleren van een mindset gericht op groei is een langdurig proces. Ironisch genoeg is het aanleren van een groei mindset ook een kwestie van oefenen, doorzetten en blijven proberen. Je wordt helaas niet van de ene op de andere dag wakker met een mindset die non-stop in de groeimodus staat.
Bron: Students’ Mindsets for Learning and Their Neural Underpinnings, Tirri & Kujala, 2016
Neem jezelf onder de loep
Om je kind te kunnen stimuleren in het aanleren van een groei mindset is het eerst noodzakelijk om je eigen mindset eens goed onder de loep te nemen. Neem een, voor jou persoonlijk, uitdagend doel in gedachten en doorloop onderstaand schema. Vraag je bij de vier categorieën (UITDAGINGEN, OBSTAKELS, INSPANNING, KRITIEK, SUCCES VAN ANDEREN) af of je gedrag thuishoort in de linkerkolom of in de rechterkolom. Bevindt jij je meer in de kolom van de vaste mindset? Dan is er werk aan de winkel! Om te beginnen kun je op zoek gaan naar een kleine persoonlijke uitdaging, iets dat enigszins buiten je comfortzone ligt. Iets waarvan je diep van binnen wel weet dat het zal gaan lukken, maar je zult er wel moeite voor moeten doen. Schrijf dit doel op en ga aan de slag. Pas, bij de uitvoering van de uitdagende taak, alle componenten toe uit de rechterkolom:
- Omarm uitdagingen
- Blijf volhouden bij tegenslagen
- Zie inspanning als de weg naar meesterschap
- Leer van kritiek
- Vind lessen en inspiratie in het succes van anderen
Na deze oefening zal je vast en zeker beter begrijpen wat een groei mindset inhoudt. Het is onhaalbaar om ineens in alle situaties een groei mindset te kunnen hanteren. Net als voor je kind is dat ook voor jou als ouders een kwestie van tijd (en zelfs dan blijft het in de praktijk onmogelijk om in álle situaties in ons leven een groei mindset aan te nemen en dat is gelukkig ook helemaal niet altijd nodig). Om maar even in het schema te blijven: ‘Omarm de uitdaging om een groei mindset aan te leren 😉’.
Bron: Mindset, Dr Carol S. Dweck
Complimenten voor harde werkers
Ook het strooien met complimenten naar je kind levert je niet direct de groei mindset op. Het is een kwestie van tijd en energie. Hoe eerder je begint met het stimuleren van een groei mindset, hoe waardevoller het is voor je kind, want het hele jonge brein is nog extra ‘kneedbaar’. Werk met veel geduld samen met je kind aan het ontwikkelen van een liefde voor leren en aan een bewustwording dat fouten maken en falen horen bij een effectief leerproces. Becomplimenteer je kind altijd op het proces, op het doorzettingsvermogen en op het harde werk en nooit op intelligentie, cijfers, resultaat of prestatie.
‘It’s all about timing!’
Heeft je kind een mooi resultaat geboekt, maar hier niet hard voor hoeven werken? Vraag je dan kritisch af of je kind wel een compliment verdient. Sommige kinderen voelen zich zelfs beledigd. ‘Een 9 voor mijn topo-toets? Waarom krijg ik een compliment? Ik heb er maar 10 minuten voor geleerd?’ Geef dus alleen complimenten als je je kind flink hebt zien zweten, dan weet je zeker dat je compliment ook echt binnenkomt en gewaardeerd wordt. Vaak ontvangen kinderen complimenten het beste als ze zich zelf ook trots voelen over de geleverde inspanning.
Oefenen, oefenen, oefenen…
Oefen ook eens samen met je kind op Squla. Vraag je kind wat een uitdaging zou kunnen zijn en help eventueel bij het bedenken hiervan. Probeer goed het niveau van je kind in te schatten en een doel te stellen dat net buiten de comfortzone van je kind ligt. Als je kind aan de slag gaat met de uitdagende opdracht kun jij gaan oefenen met het geven van complimenten op het juiste moment. Zo kun je elke dag weer een nóg betere ouder worden dan je als was. Die groei zal jou als ouder vast en zeker trots maken…Wat is de volgende uitdaging die je aan gaat grijpen?
Gratis zomerboek bij een jaarlidmaatschap!
