Ezelsbruggetjes

Wie denkt dat er slechts een paar ezelsbruggetjes zijn om sommen op te lossen, heeft het mis. Er zijn namelijk verschillende trucjes om je kind te de helpende hand te bieden bij het oplossen van sommen. Om je hier wat meer inzicht in te geven, zet Squla hieronder 9 ezelsbruggetjes op een rijtje die handig zijn bij rekenen.

Tijdens de rekenlessen op de basisschool wordt aandacht besteed aan lengtematen, zoals kilometers, meters en centimeters. Omdat er verschillende soorten lengtematen zijn, lukt het je kind mogelijk niet om ze te onthouden. Het voornaamste probleem is vaak dat kinderen niet weten welke afkorting bij welke lengtemaat hoort. Bovendien weet niet ieder kind wat de verhoudingen tussen lengtematen zijn. Als je kind hiermee worstelt, biedt het ezelsbruggetje ‘Kan Het Dametje Met De Centimeter Meten?’ uitkomst. De beginletter van ieder woord staat voor een lengtemaat. Bovendien staan de lengtematen in volgorde van grootte. 

Sommige kinderen gaat het rekenen met breuken goed af, maar dit geldt niet voor iedereen. Het optellen en aftrekken van gelijknamige breuken levert vaak geen problemen op, maar bij het vermenigvuldigen van breuken gaan sommige kinderen wel de fout in. Om het uitrekenen van zo’n som makkelijker te maken, kun je je kind het teller-noemer-ezelsbruggetje leren. Moet je kind de som 2/3 x 3/5 oplossen? Dan vermenigvuldigt hij simpelweg beide tellers en beide noemers met elkaar. Dit resulteert in de breuk 6/15. Maak je kind duidelijk dat hij de breuk nog moet vereenvoudigen. 6 en 15 kun je allebei delen door 3, waardoor 2/5 het juiste antwoord is.

Moet je kind een deelsom met breuk(en) oplossen? Dan moet je weten dat delen door een breuk hetzelfde is als vermenigvuldigen met het omgekeerde. 4/6 : 2/4 is dus hetzelfde als 4/6 x 4/2. Als je kind dit op de juiste manier uitrekent, komt hij uiteindelijk op 16/12 uit. Schrijf dit niet als antwoord op, maar vereenvoudig de breuk. Je kind haalt eerst de helen eruit, waardoor er 1 4/12 overblijft. Zowel 4 als 12 kun je nu nog delen door 4. Het juiste antwoord is daarom 1 1/3.

Als je kind net begint met rekenen, wordt er allereerst aandacht besteed aan optellen en aftrekken. De sommen worden steeds moeilijker, maar hier blijft het niet bij. Je kind leert namelijk ook nieuwe strategieën , waaronder vermenigvuldigen en delen. Bij een deelsom kan je kind gevraagd worden om een getal door 0 te delen, zoals 8 : 0 of 25 : 0. Voor het oplossen van deze som kan je kind het ezelsbruggetje delen door nul is flauwekul’ gebruiken. Dit betekent niets anders dan dat delen door 0 niet mogelijk is. Het antwoord op een som waarin je kind iets door 0 moet delen is hierdoor altijd ‘dat kan niet’.

Tijdens de rekenlessen komt je kind ook in aanraking met windrichtingen. Om je kind hier wat meer over bij te brengen, wordt er in het begin een zogeheten windroos voor gebruikt. Dit hulpmiddel wordt door sommige mensen ook wel een kompas genoemd. Na verloop van tijd wordt van je kind verwacht dat hij ook zonder windroos kan aangeven om welke richting het gaat. Een ezelsbruggetje kan je kind helpen om de volgorde van de windrichtingen makkelijk te onthouden. Het gaat in dit geval om ‘Nooit opstaan zonder wekker’. Ook bij dit ezelsbruggetje staat de eerste letter van de woorden weer voor een windrichting.

Haalt je kind de oppervlakte en omtrek vaak door elkaar? Geen paniek, want ook hier is weer een handig ezelsbruggetje voor. Met de oppervlakte wordt namelijk het gedeelte bedoeld dat je kind in kan kleuren. Wie de oppervlakte van een cirkel moet berekenen, richt zich daarom tot het gedeelte binnen de lijnen. Dit geldt overigens ook voor andere vormen, zoals een vierkant of rechthoek. In het woord omtrek zit het woordje ‘om’. Aan de hand hiervan kan je kind onthouden dat met de omtrek de buitenkant van een cirkel of ander figuur bedoeld wordt.

Je kind kan te maken krijgen met sommen waarin verschillende bewerkingen aan bod komen. Zo zijn er sommen waarbij je kind zowel moet optellen als vermenigvuldigen. Deze sommen worden lang niet altijd in de juiste volgorde opgelost. Zonde, want een verkeerde werkwijze resulteert in een fout antwoord. Daarom kan je kind het ezelsbruggetje ‘Hoe Moeten Wij Van De Onvoldoendes Afkomen’ gebruiken. Ook hier staat de eerste letter van ieder woord weer voor een bewerking.

Je gebruikt de volgende volgorde:

Slaagt je kind erin om dit ezelsbruggetje uit zijn hoofd te leren? Dan lukt het hem vast en zeker om het juiste antwoord te vinden op een som met meerdere bewerkingen. Laat je kind simpelweg het bovenstaande lijstje doorlopen en dan komt het goed. Komt een bewerking niet voor in een som? Dan gaat je kind gewoon verder met de volgende bewerking.

Op de basisschool komt je kind vroeg of laat in aanraking met grafieken. Zo’n grafiek wordt vaak weergeven in een assenstelsel. Dit stelsel heeft een x-as en een y-as. Hoe vaak je kind hier ook mee oefent, het kan lastig blijven om te bepalen of de x-as de verticale of horizontale lijn is. Gelukkig zijn hier verschillende ezelsbruggetjes voor. Je kind kan zich eerst tot het alfabet richten. De x komt namelijk voor de y, waardoor de horizontale lijn de x-as is en de verticale lijn de y-as. Je kind kan de coördinaten ook uit elkaar houden door het zinnetje ‘Als een kip een ei (y) legt, valt het naar beneden’. De y komt bij de verticale lijn te staan, waardoor je kind weet dat de x bij de horizontale lijn hoort.

Moet je kind een kommagetal vermenigvuldigen of delen? Dan is de kans aanwezig dat de komma één of meerdere plekken verschuift. Als je kind de komma de verkeerde kant op verplaatst, resulteert dit in een verkeerd antwoord. Met behulp van een ezelsbruggetje kan je kind makkelijk onthouden welke kant de komma op moet. Aan de hand van de woorden ‘keer’ en ‘deel’ kan je kind het vrij eenvoudig afleiden. ‘Keer’ eindigt op een ‘r’, waardoor de komma bij vermenigvuldigen opschuift naar rechts. Doordat ‘deel’ eindigt op een ‘l’ schuif je de komma bij deelsommen juist op naar links.

Doordat een vierkant meerdere vlakken heeft, haalt je kind deze mogelijk door elkaar. Om de vlakken van een vierkant uit elkaar te houden leer je je kind het ezelsbruggetje ‘ROBijnZoeker’. De hoofdletters in dit woord vertegenwoordigen ieder een eigen onderdeel van een vierkant. Zo staat de R voor ribbe, de O voor onderkant, de B voor bovenkant en de Z voor zijvlak. Breng je jouw kind dit simpele trucje bij? Dan lukt het hem vast om de vlakken van een vierkant uit elkaar te houden.

Ezelsbruggetjes kunnen je kind helpen om sommen snel uit zijn hoofd op te lossen. Zo helpt ‘Delen door nul is flauwekul’ je kind bijvoorbeeld om snel een antwoord te vinden op een deelsom waarin een getal gedeeld moet worden door 0. Een ander ezelsbruggetje dat helpt bij snel hoofdrekenen is ‘Delen door een breuk is vermenigvuldigen met het omgekeerde’. Als je kind twee breuken door elkaar moet delen, draait hij de teller en noemer van de laatste breuk simpelweg om. Nu is het enkel nog een kwestie van het vermenigvuldigen van beide tellers en noemers en het vereenvoudigen van de breuk.