Wat is een priemgetal?
Een priemgetal is een getal groter dan 1 dat je alleen kunt delen door het cijfer 1 en zichzelf. Bijvoorbeeld:
- 2 is een priemgetal, want het is alleen deelbaar door 1 en 2.
- 3 is een priemgetal, want het is alleen deelbaar door 1 en 3.
- 4 is geen priemgetal, want het is deelbaar door 1, 2 en 4.
De afspraak is dat 1 geen priemgetal is en dat 2 het enige even priemgetal is.
Alle priemgetallen
De Griekse wiskundige Euclides liet duizenden jaren geleden zien dat er oneindig veel priemgetallen zijn. Hij had hier een slim bewijs voor: als je alle bekende priemgetallen met elkaar vermenigvuldigt en daar 1 bij optelt, krijg je óf een nieuw priemgetal, óf een getal dat deelbaar is door een priemgetal dat je nog niet kende. Zo kun je dus altijd doorgaan!
Het grootste bekende priemgetal (vanaf 2024) heeft meer dan 24 miljoen cijfers.
Wat is het nut van priemgetallen
Je zult ze niet nodig hebben bij het uitrekenen van de prijs van je boodschappen. Maar ze zijn wel heel belangrijk bij het betalen! Priemgetallen zijn namelijk heel handig om gegevens mee te beveiligen. Internetbankieren, gecodeerde e-mails, beveiligde websites… Het kan allemaal dankzij priemgetallen! Ze zijn dus heel belangrijk voor technologie en moderne wiskunde.
Priemgetallen herkennen
Hoe herken je nou een priemgetal? Daar zijn een aantal manieren voor:
- Is het deelbaar door 2, 3 of 5 (en is het niet 2, 3 of 5 zelf)? Dan is het géén priemgetal.
- Gebruik de zeef van Eratosthenes. Dat is een wiskundige methode waarmee je priemgetallen vindt. De Griekse wiskundige – je raadt het al – Eratosthenes bedacht deze techniek. Je maakt een lijst van getallen en streept alle veelvouden van elk priemgetal door. Wat overblijft zijn de priemgetallen.
Oefen met Squla
Vliegen de priemgetallen al over jullie eettafel? Tijd om te oefenen. Probeer Squla en test je kennis met leuke quizzen en spelletjes!
Wat is dyscalculie?
Dyscalculie lijkt een beetje op dyslexie, maar dan met cijfers. Het woord betekent letterlijk: ‘moeite met rekenen’. Het is een leerstoornis waardoor iemand hardnekkige problemen heeft met rekenen en wiskunde. Kinderen met dyscalculie hebben bijvoorbeeld moeite met het oplossen van sommen, begrijpen van getallen of rekenregels (optellen, aftrekken, delen, vermenigvuldigen etc.) onthouden.
Bijles of extra oefening helpt soms, maar niet altijd. Dat komt omdat dyscalculie een diepere oorzaak heeft: het brein verwerkt cijferinformatie op een andere manier. Daarom is het belangrijk dat kinderen met dyscalculie goede ondersteuning krijgen die past bij hun manier van leren.
Wanneer is het echt dyscalculie?
Niet ieder kind dat rekenen moeilijk vindt, heeft meteen dyscalculie. Soms is rekenen gewoon lastig en moet je wat extra oefenen.
Maar bij dyscalculie is er meer aan de hand. Dan heb je blijvende en grote moeite met rekenen, ook al doe je hard je best en krijg je extra hulp. Op andere gebieden, zoals taal of creativiteit, gaat het vaak wél goed. Juist dat verschil maakt duidelijk dat het om dyscalculie gaat.
Niet alleen sommen
Dyscalculie gaat niet alleen over sommen maken. Het beïnvloedt ook dagelijkse handelingen. Denk aan klokkijken, wisselgeld teruggeven (of krijgen), een recept volgen of op tijd vertrekken.
Zelfs het onthouden hoe je een getal moet opschrijven – is achtenzestig nou 68 of 86? – kan lastig zijn. Ook ruimtelijk inzicht, zoals weten wat links of rechts is, kan moeilijk zijn.
Later, bij het kiezen van een opleiding of beroep, kan dyscalculie ook voor problemen zorgen. Stel je voor dat je tandarts wilt worden, maar moeite hebt met het precies afmeten van een verdoving…
Zoals je ziet: dyscalculie is veel meer dan alleen niet goed kunnen rekenen.
Hoe herken je het?
Dyscalculie valt meestal op als kinderen beginnen met rekenen, vaak rond hun zevende jaar. Terwijl andere kinderen snel leren optellen en aftrekken, gaat het bij hen veel moeilijker en langzamer.
Wat opvalt, is dat ze op andere vakken wel goed meedoen. Maar met rekenen blijven ze achter, ook als ze veel oefenen. Die achterstand met rekenen wordt dan steeds groter.
Bij veel kinderen gaat rekenen na een tijdje vanzelf. Ze onthouden de tafels, kunnen snel sommen maken en hoeven niet meer na te denken over simpele rekenstappen.
Maar bij kinderen met dyscalculie werkt dat anders. Zij moeten bij elke som opnieuw nadenken. Cijfers en rekenregels worden geen automatisme. Ze blijven vaak langer op hun vingers tellen. Ook maken ze sneller fouten, zoals getallen optellen terwijl ze eigenlijk moesten vermenigvuldigen.
Rekenen blijft voor hen een hele puzzel, elke keer weer.
Dyscalculie kun je herkennen aan verschillende dingen. Kinderen met dyscalculie hebben vaak:
- moeite met getallen lezen, tellen, benoemen en onthouden
- moeite met het goed opschrijven van getallen – soms draaien ze cijfers om of zetten ze op de verkeerde plek
- moeite met hoofdrekenen en het begrijpen van rekenregels, zoals optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen
- moeite met maten, lengtes, hoeveelheden en volgordes – zoals bij het afwegen van ingrediënten of het volgen van een recept
Oorzaak
Er is geen duidelijke oorzaak voor dyscalculie. Maar erfelijkheid kan een rol spelen. Als één van de ouders dyscalculie heeft, is de kans groter dat hun kind het ook heeft.
Sociaal-emotionele gevolgen
Dyscalculie kan ook sociaal-emotionele problemen geven. Het kan grote invloed hebben op het zelfvertrouwen van een kind. Ze merken zelf ook dat rekenen bij hen veel moeilijker gaat dan bij klasgenoten. Dat kan leiden tot frustratie en gedachten als: “Waarom lukt het mij niet?” Of ze denken dat ze dom zijn. Zulke gevoelens kunnen zorgen voor een negatief zelfbeeld of faalangst. In sommige gevallen kan het zelfs leiden tot somberheid of gedragsproblemen. En dan ben je nog veel verder van huis. Daarom is het belangrijk om dyscalculie op tijd te herkennen en een kind goed te ondersteunen op emotioneel vlak.
Hoe wordt dyscalculie vastgesteld?
Maar hoe kom je erachter dat jouw kind het heeft? Het begint vaak met een gesprek tussen jou en de leerkracht van je kind. Als blijkt dat je kind steeds problemen heeft met rekenen, ondanks extra oefening en begeleiding, kan dit een aanwijzing zijn voor dyscalculie.
Een specialist, zoals een kinderpsycholoog of orthopedagoog, voert een onderzoek uit. Daarbij worden verschillende tests gedaan om te meten hoe jouw kind scoort ten opzichte van leeftijdsgenoten.
Zodra de diagnose dyscalculie is gesteld, wordt er een stappenplan gemaakt om je kind te ondersteunen.
Meer weten?
Het Jeugdjournaal heeft een filmpje over dyscalculie. Ook de Hersenstichting heeft er een artikel over.
Persoonlijke noot
Dit artikel over dyscalculie is voor mij heel belangrijk. Het is iets waar ik zelf veel ervaring mee heb. Ik weet precies hoe frustrerend en lastig het kan zijn om dagelijks met dyscalculie om te gaan. Mijn dochter heeft het (en ik) en ik zie haar dagelijkse strijd. Gelukkig krijgt ze nu sinds haar diagnose de juiste hulp. Ze weet nu dat ze er niks aan kan doen maar tóch zie ik dat zij zich met regelmaat dom voelt. Dit wordt door niemand bevestigt en iedereen helpt haar maar dan nog woont dit gevoel in haar hoofd. En dat gun ik geen enkel kind.
Dus aan alle ouders die dit lezen: Herinner je kind er elke dag aan dat ze niet dom zijn. Waar ze dan ook mee worstelen. Vertel ze dat ze op hun eigen manier slim, ook al gaat rekenen (of iets anders) moeilijker. Iedereen heeft zijn eigen talenten, en met de juiste steun kan hij het helemaal maken. Reken daar maar op!
Waarom zijn spellen educatief?
Spelletjes zijn niet alleen leuk, ze zijn ook nog leerzaam:
- Ontwikkeling van denkvaardigheden
Ze oefenen met onthouden, vergelijken, sorteren, tellen, keuzes maken, oorzaak-gevolg, enzovoort.
- Taal en communicatie
Spelen stimuleert praten, luisteren, vragen stellen en regels uitleggen – goed voor de taalontwikkeling.
- Sociaal
Kinderen leren delen, op hun beurt wachten, samenwerken en omgaan met winnen of verliezen.
- Motorische ontwikkeling
Veel spelletjes vragen fijne motoriek (zoals kaarten pakken of pionnen zetten) en oog-handcoördinatie.
- Creativiteit en fantasie
Vooral rollenspel of verhalende spellen prikkelen het voorstellingsvermogen.
Spelletjes van 3 tot 12 jaar
Per leeftijd vind je de leukste spelletjes. We gaan met de klok mee en de jongste mag beginnen!
- Zoek Kikker
Bij ons was het een regelrechte hit: Zoek Kikker. Jij verstopt Kikker en jouw kind gaat zoeken. Kikker lokt met geluid (‘Joehoe! Ik ben hier!’) jouw peuter de juiste kant op, zo hoeft hij niet eindeloos te dwalen. Er zitten ook kaartjes bij met aanwijzingen, zoals een kussen of een emmer. Wij hebben die nooit gebruikt, het geroep van Kikker was al dolle pret. Het spel bestaat trouwens ook in andere versies onder andere Nijntje.
- Huisje Boompje Beestje
Het bordspel Huisje Boompje Beestje is een soort Mens erger je niet. Het is lekker makkelijk voor kleine spelers: de dobbelsteen heeft vrolijke symbolen in plaats van cijfers. Afgegooid worden kan ook niet, dus dat scheelt weer een hoop boze dobbelstenen naar je hoofd!
- Memory
Iedereen kent het (toch?) maar nog even een korte uitleg: het zijn een even aantal plaatjes die je met de beeldzijde naar beneden legt. Het doel van Memory is om twee dezelfde kaartjes te vinden. Het is leuk voor het hele gezin, alhoewel ik mij altijd zorgen maak over mijn geheugen. (Waar lag dat plaatje ook alweer!).
Memory is er in alle soorten en maten: dieren, monsters, voertuigen, etc…
Tip: begin met weinig kaartjes, 4 tot 6 is prima.
- Kwartet
Kwartetten is een klassiek kaartspel dat zowel leuk als educatief is. Het doel van het spel is om zoveel mogelijk “kwartetten” te verzamelen, dat zijn vier kaarten van dezelfde set (bijvoorbeeld dezelfde dieren, voertuigen of kleuren). Je kunt het zo gek niet bedenken of er is een kwartet van. Voetbal, superhelden, dieren etc.
Tip: Het is voor sommige kinderen best wel lastig om kaarten vast te houden, overweeg dan een (gebogen) kaartenhouder te kopen. Scheelt frustraties over vallende kaarten.
- Sjoelen
Lekker oud-Hollands sjoelen. Saai? Bij ons vliegen de sjoelschijven nog niet tegen de muren, zo fanatiek zijn we. Sjoelen is een traditioneel Nederlands spel waarbij spelers houten schijven (puckjes) over een lange, rechthoekige baan schuiven om ze in vakken met verschillende puntenwaarden te krijgen. Uiteraard kan spelen zonder punten ook.
- Ik leer lezen
Met dit spel leert je kind op een superleuke manier lezen en spellen. Alle woordjes bestaan uit maximaal 5 letters en sluiten aan bij de woordenschat van een vijfjarige. Het speciale lettersysteem zorgt ervoor dat kinderen zelfstandig kunnen oefenen.
Met ‘Ik Leer lezen‘ oefenen ze thuis wat ze straks op school leren!
- Squla familiebordspel
Squla is niet alleen online te spelen, maar ook in de vorm van een leerzaam bordspel. Gooi de dobbelsteen, beantwoord quizvragen over alle vakken van school en verdien zoveel mogelijk punten! In het Squla familiebordspel krijgt elke speler vragen op zijn eigen niveau (dus ook ouders!). Speelplezier voor iedereen dus! De speler met de meeste punten wint.
- Uno
Dit kaartspel is razendpopulair én razendleuk. In ons gezin blijft het nooit bij uno potje, er wil altijd wel iemand nog een keer. Het lijkt op pesten maar Uno heeft net iets andere regels. Het doel is heel simpel: je moet als eerste al je kaarten kwijt zien te raken. En dat is nog niet zo makkelijk, onderweg dwarsbomen spelers je met kaarten als ‘beurt overslaan’ of ‘4 kaarten extra rapen’ (ah nee!). Er bestaat ook een Junior variant van.
Online spelen en leren
Soms wil je dat je kind zich even zelf vermaakt. Dan is een online spel best handig, toch? Maar dan wel eentje die ook leerzaam is! Wij hebben per leeftijd een aantal leuke en educatieve online spelletjes voor je op een rijtje gezet!
- Sudoku voor kinderen – Juf Jannie
In deze Sudoku broed je een drakenei uit! Elke keer als er een wordt opgelost, groeit de draak. Je verzamelt schatten voor de draak en bouwt voor hem een geweldige grot vol pracht en praal. Terwijl je kind speelt, verbetert hij skills zoals goed kijken, ordenen, sorteren en problemen oplossen. Met verschillende niveaus is er voor iedereen een uitdaging, zelfs voor de kleinste puzzelaars vanaf 4 jaar!
- Topo Nederland
Topo Nederland neemt je kind mee de lucht in voor een geografisch avontuur. Dit bekroonde topografiespel brengt Nederland binnen handbereik. Met deze superleuke app leert je kind snel de provincies, steden, dorpen én de gaafste bezienswaardigheden van Nederland kennen. Hij kan lekker oefenen, meerkeuzevragen doen of een spannende tijdrace spelen. Wie bezoekt de meeste bestemmingen in de snelst mogelijke tijd? Het is een vliegende ontdekkingstocht door Nederland. Spannend en verslavend leuk.
Let op! Deze app is alleen voor iOS.
- Duolingo
Taal leren saai? Niet met Duolingo! Je kind leert op een superleuke manier nieuwe woorden door middel van vrolijke plaatjes en uitdagende spelletjes. Het werkt heel simpel: je kind maakt elke dag korte, speelse lesjes die steeds ietsje moeilijker worden. Zo blijft het leren spannend én effectief!
Kinderaccount
Bij Duolingo krijgt iedereen onder de 13 jaar een kinderaccount. Dat betekent dat jij mee kunt kijken hoe (en wat!) je kind het doet. Leren was nog nooit zo leuk én veilig!
- Squla
En natuurlijk mag Squla niet in dit rijtje ontbreken. Van peuter tot en met groep 8 kunnen kinderen helemaal losgaan in de wereld van leuk leren. Via games en oefeningen leren ze spelenderwijs, terwijl alles perfect past bij hun belevingswereld.
Educatief spelen
Educatieve spellen – online en offline – zorgen ervoor dat kinderen op een speelse manier nieuwe dingen ontdekken en hun vaardigheden verbeteren. Kies het spel dat bij jouw kind past en laat het plezier beginnen. Dobbelstenen klaar? Rollen maar!
Wat past er bij jouw kind?
Een basisschool kiezen is best een grote beslissing. Het is de plek waar je kind tot zijn twaalfde zal zijn. Voorop staat dat je graag een school wilt die bij je kind past. Het kan helpen om jezelf de volgende vragen te stellen:
De keuze is reuze
Er zijn allemaal verschillende soorten onderwijs. Welke je kiest is best belangrijk voor de ontwikkeling van je kind. Ga je voor een openbare of een bijzondere school (op basis van geloofsovertuiging bijvoorbeeld christelijk of islamitisch). Of ga je voor een school met een onderwijsconcept? Daar zijn er ook verschillende van, denk aan Montessori, Dalton, Jenaplan, Vrije School, Freinet… We hebben er een paar voor je op een rijtje gezet.
Verschillende soorten scholen
- Openbaar
Een openbare basisschool is er voor iedereen. Er is geen geloofsovertuiging, maar wel aandacht voor verschillen, kritisch denken en respectvol samenwerken. Kinderen leren met een open blik te kijken naar de wereld en naar elkaar.
- Bijzonder
Dat is een basisschool met een geloofsovertuiging. Ze geven les vanuit een bepaalde levensovertuiging zoals het christendom of de islam. Kinderen leren er over geloof, waarden en tradities – en hoe je respectvol omgaat met jezelf, elkaar en de wereld.
- Jenaplan
Op een jenaplanschool zitten kinderen van verschillende leeftijden samen in de klas. Ze werken, spelen en vieren veel met elkaar. Er is aandacht voor zelfstandig denken, verantwoordelijkheid en persoonlijke groei. Zo leren kinderen van én met elkaar!
Samengevat: Jenaplan legt de nadruk op samen leren met gemengde leeftijdsgroepen. Vier belangrijke pijlers van dit onderwijs zijn gesprek, werk, spel en viering.
- Dalton
Op een daltonschool leren kinderen zelf nieuwe dingen ontdekken. Ze werken met dag- of weektaken en krijgen veel vrijheid om die in te delen. De juf of meester begeleidt ze daarbij. Zo leren ze verantwoordelijkheid nemen en verantwoording af te leggen voor wat ze doen en wat ze bereiken.
Samengevat: Dalton-onderwijs biedt veel vrijheid en verantwoordelijkheid voor kinderen om zelfstandig te werken.
- Montessori
Montessori-onderwijs gaat ervan uit dat een kind pas echt leert als het er klaar voor is. Ze krijgen de vrijheid om op hun eigen tempo te leren en werken met speciale montessorimaterialen. Er wordt veel aandacht gegeven aan verantwoordelijkheid, samenwerken en zelfstandig leren. De juf of meester begeleidt ze daarbij.
Samengevat: Montessori-onderwijs is individueel gericht, waarbij kinderen met speciaal materiaal hun eigen ontwikkeling stimuleren.
- Freinet
Freinetonderwijs draait om leren door te doen. Kinderen werken met echte materialen, voeren projecten uit en leren van hun eigen ervaringen. Er is veel ruimte voor creativiteit, samenwerken en jezelf uiten.
Samengevat: Freinetonderwijs is sterk gericht op praktisch leren, samenwerking en creatieve uitingen.
- Vrije school
Op een vrije school draait het om creativiteit, fantasie en het ontwikkelen van je eigen talenten. Kinderen leren door kunst, muziek en verhalen, en krijgen veel ruimte om te ontdekken. Er wordt veel aandacht besteed aan denk- en gevoelservaringen. Ze leren niet alleen uit boeken, maar ook uit de wereld om hen heen.
Samengevat: Vrijeschoolonderwijs richt zich op kunst, creativiteit en de ontwikkeling van het kind als geheel (hoofd, hart, handen).
Elke onderwijsvorm heeft een eigen aanpak die past bij verschillende leerstijlen en behoeften van kinderen. Verdiep je erin en ontdek welke onderwijsvorm het beste bij jouw kind past.
Wat vind jij belangrijk?
Naast het juiste type onderwijs, zijn er meer dingen belangrijk voor het maken van een keuze. Kijk ook naar:
- Eigen ervaring
Kijk naar je eigen ervaringen met het soort onderwijs dat jij had. Vond je dat fijn of niet?
- Groot of klein?
Hoeveel kinderen zie jij het liefst in de klas van je kroost? Uit ‘De Staat van het Onderwijs 2025‘ blijkt dat de klasgrootte echt superbelangrijk is voor hoe goed kinderen leren, hoe veilig ze zich voelen op school en hoe leuk ze het vinden om naar school te gaan. Ouders vinden klassen van 16 tot 25 leerlingen het allerbeste, omdat dit zorgt voor meer persoonlijke aandacht en een fijne sfeer.
- Ouderbetrokkenheid
Hoe betrokken wil jij zijn bij de basisschooltijd van jouw kind? De ene school vraagt meer van ouders dan andere. Je kunt de MR of de ouderraad in, maar je kunt ook helpen in de schoolbibliotheek of schoolreisjes begeleiden. Daarnaast is betrokkenheid van ouders belangrijk voor de schoolervaring van kinderen en leidt het tot betere prestaties. (Bron: De staat van het Onderwijs 2025)
- Pedagogische visie
Hoe wordt er lesgegeven? Vraag hoe een dag eruit ziet. Hoe gaan ze om met kinderen die meer uitdaging nodig hebben of extra hulp?
- Extra’s
Is er aandacht voor sport, muziek, natuur, techniek? En hoe?
Daarnaast pluis je natuurlijk websites uit, lees je de schoolgidsen van a tot z en checkt de website Scholen op de kaart. Hier kun je basisscholen met elkaar vergelijken. Handig!
Met hoofd en hart
Het onderwijsconcept is belangrijk, maar de sfeer op de school speelt ook een grote rol. Ga eens een kijkje nemen en laat je rondleiden. Voelt het goed? Is je kind hier in goede handen? Maak je schoolkeuze dus niet alleen met je hoofd, maar ook met je hart! Zo vind je vast de juiste school voor je baby! Uh… aanstaande kleuter!
Wat is kindvriendelijke content?
Veilige en kindvriendelijke content is “inhoud op het internet die geschikt is voor kinderen, zonder schadelijke of ongepaste dingen. Het zijn websites, apps, video’s, games en sociale media die speciaal zijn aangepast om een veilige en positieve ervaring te bieden voor jonge gebruikers.”
Kenmerken van veilige en onveilige content
Veilige content inspireert, onderwijst en geeft plezier, maar de digitale wereld is heel groot. Met miljoenen webpagina’s en video’s die dagelijks online verschijnen, kan het best lastig zijn om te herkennen wat veilig is en wat niet. Om het je makkelijker te maken hebben we een paar kenmerken op een rijtje gezet.
- Ongepaste taal of geweld
Scheldwoorden, grof taalgebruik of gewelddadige scènes.
- Slecht gedrag of schadelijke invloeden
Denk aan liegen, stelen, of gevaarlijk gedrag.
- Verontrustende thema’s
Angst, verdriet, enge beelden of heftige emoties die niet geschikt zijn voor kinderen.
- Leerzaam
Het is leerzaam en stimuleert de ontwikkeling van kinderen. Denk aan educatieve spelletjes, inspirerende video’s, leuke quizzen of verhalen die helpen bij het leren van sociale vaardigheden en taal of rekenen.
- Bevordert creativiteit en verbeelding
Het moedigt kinderen aan om hun creativiteit en fantasie te gebruiken.
Kinderen leren wat wel en niet veilig is
Oké, jij weet nu waar je op moet letten. Maar uiteindelijk gaat jouw kind online en je kunt niet 24/7 meekijken. Bespreek vooraf met je kind wat wel en niet veilig is. Zie het als de echte wereld: het moet leuk en veilig zijn!
Het begint met uitleg, voorbeelden en samen ontdekken.
- Praat over online veiligheid
Leg op een eenvoudige manier uit wat kindvriendelijk is en waarom sommige dingen niet.
- Ga samen online
Bekijk samen video’s, websites en apps. Zo kun je meteen uitleggen waarom iets wel of niet geschikt is.
- Leer je kind veilige content herkennen
Ziet hij of iets geschikt is voor zijn leeftijd? Of iets positief is over bijvoorbeeld vriendschap? Kijk of hij woorden herkent die niet oké zijn. Hetzelfde geldt voor beelden. Leer hem wat geweld of angstaanjagende dingen zijn. (Zonder hem de stuipen op het lijf te jagen.)
- Te mooi om waar te zijn
Herkent hij advertenties? Leer je kind dat als iets te mooi is om waar te zijn, hij altijd even een volwassene laat meekijken. Geef ook een voorbeeld. 10.000 Robux krijgen voor het invullen van een enquête kan niet kloppen…
- Wees voorzichtig met wat je deelt
Zie het als ‘stranger danger’. Leer je kind dat het nooit zijn naam, adres of andere persoonlijke dingen deelt met iemand die hij online ontmoet. En – ja, we weten het, dit is heel akelig – geen foto’s sturen als iemand dat vraagt. Hoe aardig en betrouwbaar de persoon ook lijkt.
- Online pesten
Of ‘cyberpesten’, is een vorm van pesten die steeds vaker voorkomt. Online pesten is ‘makkelijk’, want het gebeurt vanachter een beeldscherm en vaak ook anoniem. Het cyberpesten is heel moeilijk te stoppen. Het speelt zich niet alleen af op het schoolplein of de sportclub, maar gaat online door. Het is belangrijk dat je kind weet dat hij altijd bij jou terecht kan zodra er iets gebeurt dat niet goed voelt. Jij bent er om te luisteren en te helpen. Op de website van Mediawijsheid staan tips om het online pesten te voorkomen en aan te pakken.
Beperk toegang
Helaas trekt het internet zich weinig aan van jullie afspraken. Er zullen altijd dingen doorheen glippen. Gelukkig zijn er allerlei manieren om toegang tot websites of video’s te blokkeren.
- Filters
Op veel platformen, zoals YouTube en Netflix, kun je filters instellen zodat de content geschikt is voor de leeftijd van je kind.
- Ouderlijk toezicht
Op veel smartphones, tablets en computers kun je ‘ouderlijk toezicht’ inschakelen. Hiermee voorkom je dat je kind ongeschikte content te zien krijgt.
Leg uit dat het is om hem te beschermen. Zo voelt het niet als een negatieve vorm van controle.
- Praten, praten, praten
Maak duidelijk dat hij altijd met jou kan praten als hij iets gezien heeft dat hem ongemakkelijk maakt. Het is belangrijk dat ze zich veilig voelen om vragen te stellen of iets te delen zonder angst voor straf.
- Afspraken en regels
Spreek met je kind af welke apps en websites hij mag gebruiken. Blijft het bij Squla en YouTube Kids? Of mag Roblox ook? Laat hem altijd om toestemming vragen. Dan weet jij ook waar hij ‘uithangt’. Je kunt ook samen een lijstje maken. En vergeet niet te bespreken hoeveel schermtijd hij per dag heeft. Praat regelmatig over de afspraken om te zien of alles nog goed gaat.
- Toon interesse
Vergeet niet dat online ook een leuke plek is. Je wilt ook niet dat jouw kind het gevoel heeft dat hij in een mijnenveld loopt. De digitale wereld hoort er nu eenmaal bij. Dus toon positieve interesse. Vraag wat heeft hij gekeken of geleerd? Was er iets waar hij om moest lachen? Heeft hij nieuwe dingen ontdekt?
Veilige apps
Afhankelijk van de leeftijd zijn er allerlei leuke apps. We zetten er een paar op een rijtje:
2+
De wereld van Nijntje. Geen hysterisch gedoe, het is er rustig en leerzaam.
4+
De NPO Zappelin app was bij ons een dikke hit. Hij staat bomvol educatieve spelletjes, liedjes en filmpjes.
Cute the Rope is een superleuk puzzelspel. Je kind snijdt op het juiste moment touwtjes door waar snoepjes aan hangen, zodat het monstertje Om Nom ze kan opeten. Spelen, puzzelen en leren tegelijk. (Niet doorvertellen, maar ik voer Om Nom ook regelmatig…)
Minecraft stimuleert creativiteit en ruimtelijk inzicht. Lekker blokjes plaatsen, diertjes ‘spawnen’ en je eigen dorp bouwen.
En natuurlijk Squla! Kinderen kunnen bij ons al vanaf de peuterleeftijd veilig leren in een speelse online omgeving met leuke taalspelletjes, rekenquizzen en puzzels.
Tip! Check in de appstore de PEGI-score van een app. Deze organisatie geeft apps en spellen een leeftijdsclassificatie.
Onbezorgd online
Blijf praten, begeleid je kind en neem ze aan de hand. Zo zorg je ervoor dat ze veilig en met plezier online spelen, leren en ontdekken! En vergeet niet zelf mee te doen — Minecraft is echt te gek (tenzij je, zoals ik, die 360 graden camera niet onder controle krijgt… dan kun je beter bij Cut the Rope houden).
Nog meer weten over dit onderwerp? Op onze pagina over veilig online op internet en social media lees je er nog veel meer over.
Elke dag binnenpret
Laat dat Hollandse weer je niet tegenhouden!
- LEGO
Mijn antwoord op: “Mama, ik verveel me”? LEGO! Of je nu een handleiding volgt of iets compleet nieuws verzint, er is altijd wat te doen met die blokjes! Maak het nog leuker door elkaar uit te dagen: wie bouwt het leukste eendje met dezelfde blokjes? Het resultaat is vaak verrassend, want geen enkel eendje is hetzelfde! Deze uitdaging leert kinderen dat er niet altijd maar één juiste manier is om iets te bouwen. Superleuk én leerzaam!
- Koekjes bakken
Negeer de rommel die het geeft: koekjes bakken is altijd een hit. Zoek een simpel recept met ingrediënten uit je voorraadkast en laat je kleine bakker alles bij elkaar zoeken. Daarna begint het echte werk: afmeten, wegen en het recept volgen.
Et voilà, huisgemaakte koekjes voor iedereen! Eet smakelijk! (En nu hopen dat hij het zout en de suiker niet door elkaar heeft gehaald.)
- Parcours
Nee, hier heb je geen gymzaal voor nodig. Een parcours bouwen in huis is superleuk en een geweldige manier om energie kwijt te raken! Gebruik kussens, stoelen en tafels als obstakels. Maak een tunnel van stoelen en dekens of laat je kind balanceren op een touw of een strook schilderstape op de vloer. Zorg er wel voor dat alles veilig is, want de EHBO is ook een binnenactiviteit maar niet de leukste.
Tip: doe mee! Wanneer stond jij voor het laatst op een tafel?
- Dansen
Wordt het een swingende salsa of een gave choreo van Taylor Swift? YouTube staat vol video’s met stap-voor-stap uitleg. Je vindt er ook genoeg filmpjes van de game Just Dance. Lekker dansen zonder te verliezen. Onze favoriet is ‘Timber‘. Vol gekke pasjes en je mag zelfs op elkaars rug springen! Dansen is goed voor motoriek, ritmegevoel, zelfvertrouwen en zelfs het geheugen: onthoud al die pasjes maar eens!
Droog eropuit
Thuisblijven? Nergens voor nodig. Buiten de deur is ook genoeg droogs te doen.
- Binnenspeeltuin DinoDome – GaiaZOO
Tijd voor de binnenspeeltuin! En dan bedoelen we niet zo’n muf plastic horrorgebeuren. We hebben het hier over Europa’s grootste indoor dino speelpark: de DinoDome in GaiaZOO. Op 2500m2 aan speelplezier leeft jouw kind zich uit in een echte jungleomgeving. En vergeet de horeca niet waar jij even kan bijtanken.
- Wereldmuseum Junior
Alle wereldreizigers verzamelen! Het Wereldmuseum Junior is een interactief museum speciaal voor kinderen van 4 tot en met 13 jaar. Hier maken ze kennis met culturen van over de hele wereld. Naast de wisselende kindertentoonstellingen zijn er regelmatig leuke activiteiten voor kinderen in het Wereldmuseum in Rotterdam, Leiden en Amsterdam.
- Bowlen
Hoor ik daar het geluid van een strike? Bowlen is leuk, ook voor de kleintjes! Met dat handige hekje naast de goot blijft de bal altijd op de baan, dag frustratie! Daarnaast is bowlen nog leerzaam ook. Zoveel mogelijk kegels raken? Dan moet je goed mikken! Oh ja en leren verliezen hoort er ook bij. Of is dat alleen op mij van toepassing? Wil je het echt in stijl afsluiten? Dan ga je natuurlijk steengrillen!
- Zwemmen
Toch nat worden? Ga zwemmen! Er is vast wel een overdekt zwembad in de buurt. Pak die spullen en spring in het water voor een potje échte waterpret. En voor wie denkt dat het niet meer is dan ronddobberen: van zwemmen wordt je sterker en je krijgt er meer zelfvertrouwen van. Jouw kind kan meer dan hij denkt.
Hoera het regent!
Dat zullen we nooit roepen denk ik, maar regen kan heel leuk zijn. Met onze tips wordt elke regenachtige dag een avontuur. Veel plezier!
P.S. We hebben ook tips voor betaalbare buitenactiviteiten als de zon zich weer laat zien. Tenminste, als je ze weer naar buiten krijgt na al die binnenpret.
Eropuit tijdens de herfst
- Cinekid festival
Spring in de wereld van Cinekid! Het grootste film- en mediafestival voor kinderen tussen de 3 en 14 jaar. Met meer dan 40 festivallocaties door het hele land is Cinekid de hele herfstvakantie bij jou in de buurt! Beleef de beste films, series, workshops en games en ontdek het MediaLab. Voor supernieuwsgierige kinderen én ouders is er ook elke dag een premièrefilm met een speciaal programma.
Wist je dat je op Squla een heleboel Cinekid-workshops kan doen?! In samenwerking met Cinekid volgt je kind de coolste film- en animatieworkshops. Lisanne, bekend van TikTok, neemt je kind mee langs verschillende technieken. Van een flipboekje en een stop-motion tot het maken van een thaumatroop! Het enige dat je nodig hebt is een telefoon, pen én papier! - Binnenspeeltuin DinoDome – GaiaZOO
Tikt de regen tegen de ramen en stuiteren de kinderen door de kamer? Tijd voor de binnenspeeltuin! En dan bedoelen we niet zo’n muf ruikend, plastic horrorgebeuren waar je kinderen volledig doorgedraaid uitkomen. Nee, we hebben het hier over Europa’s grootste indoor dino speelpark: de DinoDome in GaiaZOO. Op 2500m2 aan speelplezier leven je kids zich uit in een jungle aan klimnetten, spannende touwbruggen, hoge klimtorens, speeltoestellen en klimrekken. En vergeet de levensgrote nagemaakte dino’s niet! Dat alles in een echte jungleomgeving, waar ouders ook even kunnen bijtanken in de horeca. GaiaZOO zelf is ook echt een bezoekje waard. Het is niet voor niets meerdere malen bekroond tot ‘Mooiste dierentuin van de Benelux’ en ‘Leukste uitje van Nederland’. - Kasteel de Haar
Is je prins of prinses wel toe aan een wat royaler uitje? Dan zullen ze helemaal aan hun trekken komen bij Kasteel de Haar. Het staat ook wel bekend als het sprookjeskasteel, zo mooi is het. In het grootste kasteel van Nederland zijn allerlei activiteiten voor kinderen, zoals een speurtocht, doolhof en hertjes. Als dat niet sprookjesachtig is… - Halloween in Toverland
Oktober betekent natuurlijk ook Halloween! Willen jullie lekker griezelen met het hele gezin? Ik ben zelf een megamietje, maar mijn kids zijn redelijk dapper. Het moet alleen niet te eng worden. Gelukkig (voor mij) heeft Toverland in Sevenum de familievriendelijke Halloween days. Naast heksen en tovenaars, kun je je vergapen aan duizenden pompoenen in de meest fantasierijke creaties en zijn er spannende, ‘grie-zellige’ shows.
Let op! Dit gaat dus over de Halloween days. NIET de Fright Nights, die zijn van een heel ander niveau griezelig en niet geschikt voor jonge kinderen! (Denk aan kettingzagen en bloederige types.) - Escape room
Ontsnap aan de herfst in een escape room! Ze zijn er in alle soorten en maten door heel Nederland. In Amersfoort kun je je magische hart (om even in de sfeer te blijven) helemaal ophalen in de Wizard School Escape Room. Je betreedt de magische gangen en kamers van Zweinstein en ontsnapt er puzzel voor puzzel uit. Het niveau wordt aangepast aan de leeftijd van de speler, dat is wel zo fijn. Maar – tenzij je Hermelien heet – ben je als het goed is wel een tijdje onder de pannen. Oh ja, nog een huishoudelijke mededeling: ‘Alohomora’ werkt daar niet dus leg die toverstaf maar weer neer.
Thuis best
Regen, grijs weer of gewoon geen zin? Ook thuis kun je je prima vermaken!
- Hier wordt het regelmatig gedaan: een hut bouwen. Mijn kids turnen de bank altijd om tot een hut, maar een hut onder de tafel of een hoogslaper kan natuurlijk ook! Serveer een lekkere lunch in de hut, geef wat boeken en knuffels erbij en ze zijn urenlang zoet.
- Weer iets wat wij regelmatig doen: de ‘HKD’ (HuisKamerDisco). Favoriete muziek op, lampen dimmen, discobol aan en dansen maar!
- Een bordspel is ook altijd leuk (als iedereen tegen zijn verlies kan) of versla elkaar tijdens een potje Mario Kart, Fifa of Just Dance.
- Of doe mee met de dagelijkse LEGO bouwchallenges.
- En laten we het knutselen met kastanjes niet vergeten (waarvoor jullie tóch eerst even naar buiten moeten, sorry).
Naar buiten gaan is altijd een goed plan, ook als de bladeren horizontaal langs je raam vliegen. Want wind, kan juist dikke pret zijn! Of zoals Johan Cruijff zei: “Elk nadeel heb z’n voordeel.”
- Windjassen aan en op naar het strand! Verzamel (kilo’s) schelpen en vergeet de vlieger niet!
- Waait het hard genoeg? Hang dan eens tegen de wind! Wie kan er het verste voorover hangen? Of het snelste rennen tegen de wind in of met de wind in de rug? Houd wel de weersvoorspellingen in de gaten! Jullie gaan uitwaaien, niet opwaaien.
Alle kastanjes verzamelen!
Prachtige herfstdag? Hup! Laarzen aan en het bos in. Speur naar paddenstoelen, raap kastanjes en mooie herfstbladeren en maak er thuis een mooi herfstig knutselwerkje van. Wat denk je van spinnen van kastanjes, vissen van bladeren of een herfstkrans van eikeltjes!
Door weer en wind een blij kind
Zo zie je maar, het weer hoeft geen invloed te hebben op uitjes in de herfstvakantie. Lekker thuis of eropuit, aan jullie de keuze. Met onze tips heb je altijd door weer en wind een blij kind! (Maar eerlijk is eerlijk, een beetje zonneschijn is altijd fijn).
Tip: Houd Social Deal, Vakantieveilingen en Groupon in de gaten voor goede aanbiedingen. Lid van de ANWB? Ook daar krijg je vaak korting op uitjes.
Tip 1: Goed voorbeeld, doet goed volgen
Vorig jaar vroeg mijn dochter wat ik van de kerstman wilde krijgen. Bovenaan het lijstje dat ze voor mij had gemaakt, had ze alvast “boeken” geschreven. Het valt haar dus op dat ik heel graag lees, 1-0 voor mama. Het geven van het goede voorbeeld is dus heel belangrijk. Dat kan je doen door te lezen in de aanwezigheid van jouw kind. Maar je kunt ook naast elkaar lezen, ieder zijn eigen boek of samen in hetzelfde boek waarbij je om en om een bladzijde aan elkaar voorleest.
Tip 2: High five!
Mijn dochter vindt het ontzettend leuk om mij voor te lezen. Daarna krijgt ze altijd een dikke high five, een knuffel én laat ik haar weten hoe trots ik op haar ben. Het motiveert haar ontzettend om verder te lezen en die glunderende oogjes zijn onbetaalbaar. Trotse aankondigingen zoals: “Ik ben al op bladzijde 100!”, verdienen ook een boks natuurlijk. Of misschien ook wel een extra potje gamen?
Tip 3: Begin jong en stop laat
Ook voorlezen is een hele goede stimulans om later zelf de neus in de boeken te steken. En met klein beginnen bedoel ik létterlijk klein, want het advies is om al in de babytijd te starten. Het voelt misschien heel raar om je baby voor te lezen, maar door er samen lekker voor te gaan zitten, naar de plaatjes te kijken en jouw stem te horen, wordt zo’n gek vierkant ding razend interessant. Tip: Houd wel rekening met de spanningsboog van je kleintje. Worden die tenen toch interessanter dan Nijntje, dan is het hoog tijd om te stoppen.
Stop ook niet te vroeg met voorlezen! Uit de OnderwijsMonitor van Squla blijkt dat 40% van de kinderen tussen de 6-11 jaar die thuis niet meer worden voorgelezen, het liefst zouden hebben dat het doorging. Schaam je dus niet om ze tot hun 13e of ouder voor te lezen als jij en je kind dat fijn vinden. Daarnaast gaan veel kinderen op de middelbare school minder lezen. Door voor te lezen houd je ze geïnteresseerd. Wist je dat er zelfs docenten Nederlands zijn die nog voorlezen?
Tip 4: Op zoek naar dat ene boek
Er zijn zo veel soorten boeken, maar het allerbelangrijkste is dat het aansluit bij de interesses van je kind. Heeft hij een dino-obsessie? Zoek daar dan een boek over. Dat kan een verhaal zijn, maar ook een tijdschrift of een boek met weetjes. Liever MineCraft? Of TikTok? Geloof me, ook daar zijn boeken over!
Geen idee waar je het zoeken moet? Laat je inspireren door de leeslijst van de Kinderboekenweek. Of kijk eens naar het boek dat je kind geleend heeft van de schoolbieb. Dat geeft een goed inkijkje in de interesses van je aanstaande boekenwurm en zet je op het juiste spoor. Je kunt hem ook meenemen naar de bibliotheek of boekenwinkel. Van op je gemak samen kaften kijken en wat bladeren in een boek, gaat er een wereld voor je open. Wat ook heel leuk is om te doen, is naar een lezing gaan van een (favoriete) schrijver. Veel boekenwinkels en bibliotheken organiseren dit.
En onderschat de waarde van stripboeken en tijdschriften niet. Het maakt niet uit wát ze lezen, áls ze maar lezen! Er zijn heel veel tijdschriften gericht op kinderen van alle leeftijden. Mijn jongste leest de Donald Duck Junior. Het taalgebruik is op haar niveau en de verhalen zijn een stuk korter. Mijn oudste verslindt LEGO-tijdschriften, hij geniet van de strips en doet een hoop inspiratie op voor zijn favoriete hobby. Win-win!
Tip 5: Dansende letters
Sommige kinderen lezen niet graag omdat ze het moeilijk vinden. Soms is het niveau te hoog, maar soms is er ook sprake van leesproblemen. Denk bijvoorbeeld aan dyslexie. Van dansende letters wil echt niemand verder lezen.
Inmiddels worden er steeds meer boeken uitgegeven in een speciale dyslexie uitgave. De woorden zijn in het lettertype ‘Dyslexie’ geschreven en de letters zijn groter. Wat ook kan helpen is een e-reader of lezen vanaf een ander scherm of device. Je kunt daar namelijk het lettertype groter maken en de belichting aanpassen.
Een e-reader kan trouwens ook helpen bij kinderen die al gaan zuchten bij het zien van de dikte van een boek. Op een e-reader zie je dat namelijk niet en het gewicht is een stuk minder. Dus probeer die e-reader, voor je het weet hebben ze die dikke Harry Potter uit.
Tip 6: Scannen, scannen, scannen
Hoe ontdek je of een boek bij je past? Volg deze stappen maar…
- Kijk naar de kaft, spreekt dat je aan? Dan naar stap 2.
- Lees de achterkant van het boek. Leuk? Stap 3!
- Kijk in het boek. Spreken de plaatjes, lettergrootte en manier van schrijven je aan? Op naar stap 4.
- Lees eens een klein stukje? Kun je niet meer stoppen? Je hebt je boek gevonden!
Eerste hulp bij enthousiaste lezers
Dit klinkt misschien gek, maar ook bij zeer enthousiaste lezers kun je tegen problemen aanlopen.
Tip 1: Blijf nieuwe boeken aandragen
Mijn grootste probleem is als mijn kind een boek uit heeft en we niks kunnen vinden dat hem aanspreekt. Help! Het laatste dat ik wil, is dat lezen op de achtergrond raakt omdat er niks nieuws klaarligt. Mijn hulplijnen zijn Google, leesgroepen op Facebook en andere moeders wiens kinderen hetzelfde genre lezen. Ik ben altijd zo blij als we een boek vinden en het blijkt een reeks te zijn. Dan zijn we weer even onder de pannen.
Tip 2: Het juiste niveau
Als je kind op een heel hoog niveau leest, dan kan het lastig zijn om geschikte boeken te vinden. Lezen over de liefdesperikelen van 16-jarigen terwijl je zelf 10 bent, is niet echt ideaal. Hier maakte ik de fout om mijn griezelfan een boek voor 15-jarigen te overhandigen dat echt veel te eng bleek. Oeps. Ook hiervoor is Google mijn vriend en vraag ik advies in de bieb, boekenwinkel of aan andere moeders.
Tip 3: Goedkope alternatieven
Ik ben van nieuwe boeken, dus gun ik dat mijn kids ook. Maar toen de oudste zijn leestempo eens even flink omhoog gooide, vond mijn bankrekening dat niet zo leuk meer. ‘Gelukkig’ ontdekte hij mijn e-reader. E-books zijn een stuk goedkoper, maar ook daarvoor is mama geen bodemloze put. Toen ik erachter kwam dat je ook e-books kunt lenen bij de bieb én dat een abonnement voor kinderen t/m 18 jaar gratis is, kon hij naar hartenlust alles lezen.
Geen strijd
Het allerbelangrijkste is: maak van lezen geen strijd. Want waar de een niet kan wachten om in de boomhut met al die verdiepingen te duiken, wordt de ander al rebels als hij een boek ziet. En er zijn ook andere mogelijkheden om de wondere wereld van verhalen in te duiken. Luisterboeken stimuleren ook het leesplezier. Storytel of Spotify hebben heel veel keuze en ook de bieb heeft ze! Heb je ze stiekem toch aan het lezen…
De Onderwijsmonitor is uit! Over wat lezen voor kinderen leuk maakt en met handige tips voor ouders.
De voor(lees)delen!
Voor we beginnen: kies het juiste boek. Want als het daar misgaat, kun je het hele voorlezen vergeten. Een boek dat niet aanspreekt, herkenbaar is of aansluit bij de belevingswereld van je kind, gaat niet werken. En mooie illustraties zijn zeker bij de kleinsten een must!
- Herinneringen maken
Voorlezen is een moment van gezelligheid en een-op-een tijd. Mijn oudste van 9 hangt lekker tegen mij aan en mijn jongste van 6 past nog precies in mijn kleermakerszit. Supergezellig! Ik hoop dat zij hier net zulke fijne herinneringen aan over houden, als ik van mijn moeder die mij voorlas in haar heerlijke Franse taaltje.
- Begin vroeg
Jong geleerd, is oud gedaan! Ik ben een enorme boekenwurm en las mijn kids al heel jong voor. We begonnen met “Koe doet boe” en inmiddels zit ik met mijn oudste op niveautje Griezelbus. Het lijkt misschien gek om al zo vroeg voor te lezen, maar het advies is om te beginnen in de babytijd. Naast dat het supergezellig is met zo’n mollige, kirrende baby op schoot, is het erg goed voor hun taalontwikkeling.
Stop ook niet te vroeg met voorlezen! 40% van de kinderen tussen de 6-11 jaar die thuis niet langer worden voorgelezen, zouden het liefst hebben dat het doorging. Schaam je dus niet om ze tot hun 13e of ouder voor te lezen als jij en je kind dat fijn vinden. Daarnaast gaan veel kinderen op de middelbare school minder lezen, door voor te lezen houd je ze geïnteresseerd. Wist je dat er zelfs docenten Nederlands zijn die nog voorlezen?
Tip! Houd rekening met de spanningsboog van je kleintje en dram niet door, dat maakt lezen juist een vervelende ervaring. Als hij na drie pagina’s het boek demonstratief dichtklapt met je vingers ertussen, dan is hij er waarschijnlijk wel klaar mee.
- Naar bed, naar bed zei Duimelot
Bij ons is voorlezen een heel belangrijk onderdeel van het bedritueel. Het is een ontspannen momentje met mijn kinderen en daarnaast is het een duidelijke afsluiting van de dag. Soms ben ik te moe om voor te lezen, dan kiest mijn kleuter in overleg een korter boek of we verdelen een boekje over twee dagen.
Tip! Echt te moe? Zet eens een luisterverhaaltje op, want ook hiermee stimuleer je de woordenschat en het leesplezier van jouw kind. Spotify staat er vol mee!
- Nog een keer!
Voor de honderdste keer ‘Snuffie en de brand’ voorlezen. Jij kunt inmiddels het boekje achterstevoren opdreunen, maar je kind vindt het geweldig! En dat heeft een reden: de eerste keer ontdekken ze het verhaal, de tweede (en honderdste) keer is het een feest der herkenning. Daarnaast ontdekken ze steeds weer iets nieuws in de plaatjes of het verhaal.
Tip! Om het minder slaapverwekkend te maken voor jezelf, kun je na het voorlezen onderwerpen verzinnen om het over te hebben: het thema, de personages, misschien heeft je kind zelf wel eens zoiets meegemaakt?
- Papa zien lezen, doet lezen
Geef het goede voorbeeld en lees in aanwezigheid van jouw kind. Zowel mama als papa! Want uit onderzoek blijkt dat het vooral de mama’s zijn die voorlezen, terwijl een lezende papa van onschatbare waarde is. Met name voor hun zoons. Het draagt bij aan de verbetering van het leesgedrag en een eventuele leesachterstand, die vaker bij jongens voorkomt. Daarnaast doorbreekt het, het stereotype beeld van lezen als vrouwenhobby. Go papa!
- Taalontwikkeling
Voorlezen draagt enorm bij aan de taalontwikkeling van je kind. Hij leert nieuwe woorden en zinsconstructies. Maar hij leert ook voorspellen (wat zou er nu gebeuren?) en goed luisteren. De basis hiervoor wordt in de kleuterklas gelegd. Hoe meer en hoe vroeger ze in aanraking komen met taal, hoe beter hun start zal zijn in groep 3/4 waar het echte lezen begint. Om ze te stimuleren hebben heel veel scholen ook een bibliotheek, waar de kinderen zelf een boek mogen uitkiezen. Ik vind het geweldig om te zien wat ze dan mee naar huis nemen. Het wijkt vaak totaal af van mijn verwachtingen, maar geeft daarmee een inkijkje in hun interesses en wat er omgaat in dat koppie van ze. Ik reageer altijd heel enthousiast en geïnteresseerd op hun keuzes en vaak wordt er direct voorgelezen als we thuis zijn. - Fantasie
Voorlezen doet iets met je fantasie. Kleine kinderen die nog niet zelf kunnen lezen, dromen weg bij de plaatjes. Later als ze kunnen lezen, vormen ze in hun hoofd de beelden bij het verhaal. De kleinsten kunnen soms écht helemaal opgaan in een verhaal. Mijn dochter werd na het voorlezen van het boek (naar de film) De leeuwenkoning, compleet fan van Simba. Wekenlang liep ze op handen en voeten brullend als een leeuw door het huis. En nadat ze ook nog eens de film had gezien, werd ik gebombardeerd tot Pumba (en bedankt) omdat Simba niet in zijn eentje Hakuna Matata zong. Het boek had een enorme bak aan fantasie opengetrokken die ze volledig integreerde in haar eigen spel.
- Voor ieder wat wils
Er zijn zoveel soorten boeken die je jouw kind kunt aanreiken. Als het maar aansluit bij zijn interesses. Heeft je kind een dino-obsessie? Lees er samen een boek over, dat kan een verhaal zijn maar ook een boek met weetjes over dino’s. Er zijn ook regelrechte interactieve boeken die je kunt lezen en waarbij je een speciale pen gebruikt om nog meer informatie te krijgen. Vaak kun je ook opdrachten uitvoeren, zoals “zoek de t-rex”, om nog meer te leren over het onderwerp. Door het samen te doen, steek jij er ook nog wat van op!
En onderschat de waarde van stripboeken en tijdschriften niet. Er zijn heel veel tijdschriften gericht op kinderen van alle leeftijden. Mijn jongste kijkt naar de plaatjes en bedenkt bij de strips zelf een verhaal. Daarna komt ze vaak naar mij toe zodat we het samen kunnen lezen. Mijn oudste verslindt LEGO tijdschriften. Hij leest ze nu zelf maar ik heb ook heel wat tijdschriften voorgelezen. Ik geef toe, dat leest niet heel lekker. Maar hé, lezen is lezen!
- Later
Maar wat voor meerwaarde hebben Jip & Janneke, Nijntje en Liselotje nou voor later? Hele waardevolle! Want van voorlezen wordt je kind slimmer en kan het beter leren. En daar hebben ze hun hele leven plezier van.
Daarnaast hebben kinderen die veel zijn voorgelezen, en blijven lezen, een veel groter empathisch vermogen. Ze herkennen beter emoties van andere mensen en kunnen zich makkelijker in anderen verplaatsen. Daardoor kunnen ze ook beter samenwerken. Dus wil je voorkomen dat jouw kind later een botte boer wordt? Pluk dan maar gauw “Floddertje” uit de boekenkast.
- Voorleesontbijt
Om voorlezen voor jonge kinderen onder de aandacht te brengen, organiseert de CPNB op initiatief van Stichting Lezen een keer per jaar de Nationale Voorleesdagen. Op de basisschool, de bibliotheek, peuterspeelzaal of kinderdagverblijf kan jouw kind dan genieten van een lekker ontbijtje terwijl het luistert naar het Prentenboek van het Jaar. Bekende Nederlanders of lokale helden lezen dat dan voor. Niet elke basisschool doet mee, maar misschien wordt er op een andere locatie in jouw buurt een voorleesontbijt georganiseerd! Gegarandeerd een leuk uitje!
Gewoon doen
En hoe pak je dat dan echt aan dat voorlezen? Simpel: zet die kleine (of grote) lekker op schoot en dompel jullie onder in een prachtig verhaal. Weet je niet zo goed met welk boek je moet beginnen? In de boekhandel of bibliotheek kunnen ze je heel goed helpen om een boek te vinden dat bij jouw kind past. Of bekijk hier de Prentenboek TopTien. Ook kan het helpen het eens aan de juf of meester te vragen! Die weten vaak ook welk leesvoer hem aan zou spreken. Maar pas wel op voor de olifant, met die lange snuit, want voor je het weet blaast hij het hele verhaaltje uit. Einde!
Tip 1: zet de ondertiteling aan
Hoe heb jij de Engelse taal geleerd, afgezien van woorden stampen op de middelbare school? Juist ja, je keek veel Engelstalige series of films met ondertiteling. Baywatch, McGyver of The A-Team of ER (bouwjaar ’82 hier) hadden mij zo aan de praat! Zo werkt het met mijn kids nu ook. Ze komen zoveel met de Engelse taal in aanraking dat het vrij rap gaat. Vooral vanaf het moment dat ze redelijk kunnen lezen. Bij de jongste ging de ondertiteling in het begin nog te snel, dus soms zetten we een lange zin even op pauze. Harry Potter wordt dan wel een lange zit, maar met genoeg popcorn overleeft iedereen dat wel.
Tip 2: bekijk je favoriete serie in een andere taal
Heeft je kind die ene aflevering van Peppa al een miljoen keer gezien? Zet hem dan eens in een andere taal. Eerst ondertiteld (als dat kan) en later zonder. Hij kent het verhaal al en kan het inmiddels meepraten (en jij helaas ook), maar die kennis helpt om het in een andere taal te begrijpen. En wie weet praat hij na een tijdje die aflevering ook mee (en ja, jij ook.) Yo soy Peppa Pig!
Tip 3: wissel je taalinstellingen
Het is een bekend geintje: de tablet, mobiel of laptop in een andere taal zetten. Het liefst een hele moeilijke zoals in het Japans. Zie dat maar eens terug te zetten. Maar het is nog niet zo’n gek idee. Van het omzetten naar een andere taal leer je ook veel nieuwe woorden. Maar niet in een te moeilijke taal natuurlijk, want dat is helemaal not funny!
Tip 4: luister naar muziek in een andere taal
Hier luisteren ze heel veel muziek, in het begin Nederlandstalig, maar al vrij snel ook in het Engels of Spaans of Frans… Ze wilden op een gegeven moment graag weten waar dat liedje nou over ging. Als je zelf niet zo’n kei bent in die taal (we spreken niet allemaal Koreaans) kan dat lastig zijn, maar met een beetje googelen tover je zo vertalingen van songteksten tevoorschijn. Soms is een liedje wel heel cryptisch, dus ook voor degene met een talenknobbel: Google is je vriend.
Tip 5: bekijk YouTube tutorials
YouTube bevat zoveel meer dan de hilarische (vind ik dan) Dylan Haegens of gamevideo’s (niet hilarisch). Er is een schat aan taal te vinden. Googel “youtube kind Spaans leren” en er gaat een wereld voor je open. Je kiddo “habla Español” nog voordat hij zijn veters kan strikken.
Easy peasy
Met deze vier tips is het leren van een nieuwe taal easy peasy! Ook Squla biedt de mogelijkheid om spelenderwijs van steenkolen Engels, ‘superb’ Engels te maken. Dat kan al vanaf groep 1. Nog even wachten en dan lach je weer om de grapjes van Murdock (daar is dat bouwjaar weer), maar dan wel gezellig met z’n tweeën.
