Kies je groep
Peuters
Groep 1
Groep 2
Groep 3
Groep 4
Groep 5
Groep 6
Groep 7
Groep 8
Alle vakken
Kies je groep
De start in groep 3 na de zomervakantie
Juf Shelby
Vanmorgen was het zo ver, mijn dochter startte voor het eerst in groep 3! Wat heeft ze ernaar uitgekeken deze zomer, maar er zijn ook genoeg kinderen die helemaal geen zin hebben om te starten, het één is overigens niet beter dan het ander. Of je kind nu staat te popelen of juist met knikkende knieën de klas instapt: die eerste weken zijn altijd spannend, voor kinderen én ouders. In dit blog vertel ik je over wat je kunt verwachten in de eerste periode van groep 3.
‘En… heb je zin om naar groep 3 te gaan?‘
Deze vraag heeft mijn dochter vaak te horen gekregen deze zomer. Haar antwoord was altijd ‘Jaaa, want ik kan al een beetje lezen‘. Ze kijkt er enorm naar uit om ‘echt’ te gaan lezen. Maar heeft jouw kind dit niet? Prima! Ieder kind is anders en eigenlijk is het ook helemaal oké als je ergens wel eens geen zin in hebt (heb jij altijd na je vakantie weer zin gehad om te gaan werken?). Ga niet ‘goedpraten’ dat het vast leuk zal worden, maar erken het gevoel eerst want dat mag er zijn! ‘Je hebt geen zin om weer naar school te gaan, dat begrijp ik‘.
Mijn dochter heeft 2,5 jaar gekleuterd en ze is er ‘echt aan toe’. Er zit echter soms veel verschil in de ontwikkeling of je kindje nét 6 is of een half jaar ouder is. Dat zie je vooral bij kleuters die ineens in groep 3 starten. Elk kind ontwikkelt zich uniek en in een eigen tempo, na de kleuterperiode worden deze verschillen kleiner.
Back-2-school checklist groep 3
- Even checken of de bakjes en bekers nog voorzien zijn van naam.
- Is de ‘kleuterrugzak‘ nog groot genoeg? Veel ouders kiezen in de kleuterleeftijd een kleinere maat, maar in groep 3 krijgen ze vaak A4 werkbladen of boekjes mee naar huis. Handig als die in de tas passen. TIP: ik zoek altijd een merk op wat ik zelf stevig en handig vindt en laat mijn dochter online ‘hartjes’ geven aan haar favoriete printje. Daarna bestellen we haar keuze. Samen in de winkel uitzoeken is nóg leuker natuurlijk!
- Gymkleding: in groep 3 gymt de klas meestal niet meer in de eigen kleding of ondergoed, vaak heeft je kind gymkleding en gymschoentjes nodig. Dit hoor je meestal van school.
- Kleding voor school: vaak ‘groeien’ kinderen letterlijk uit hun kleren in de zomervakantie. Vaak zijn een jas/vestje, fijne schoenen om mee op het schoolplein te rennen ineens te klein.
Thuis lezen?
Het is per school verschillend of je kind leeswerkjes en extra oefeningen mee krijgt. Veel scholen geven wel leesrijtjes of leesoefeningen mee naar huis. Lezen is automatiseren, en automatiseren heeft veel herhaling nodig. Voor sommige kinderen is alleen de leestijd op school te kort en is de extra herhaling thuis heel helpend.
Heb je van de leerkracht geen specifiek leeswerk mee gekregen? Maar wil je kind zelf heel graag thuis lezen? Lezen gaat op school vaak op AVI niveau. Het geeft aan hoe vlot en nauwkeurig een kind teksten kan lezen. Het is gekoppeld aan groepen en leerjaren, zodat je weet welke teksten passen bij de fase van je kind.
AVI helpt leerkrachten en ouders te zien of een kind op niveau leest. In groep 3 heb je de volgende niveaus:
- AVI START: het allereerste leesniveau, korte woorden (ik, maan, roos, vis) en korte zinnen.
- AVI M3: Dit niveau hoort bij het midden van groep 3. Kinderen lezen korte verhaaltjes met iets langere zinnen. Er komen steeds meer klankgroepen bij (zoals stoel, schaap, spel), en kinderen leren vlotter doorlezen.
- AVI E3: Dit is het niveau voor het einde van groep 3. Teksten zijn langer en complexer: langere zinnen, samengestelde woorden, en meer leestekens. Kinderen kunnen vaak een klein verhaal in één keer doorlezen zonder te veel haperen.
Wil je kind thuis wat extra oefenen, maar wel op een speelse manier? Er zijn verschillende materialen die dit leuk maken, zoals samenleesboekjes of leesspelletjes. Zo biedt Squla bijvoorbeeld groep-3 spelletjes waarin letters, woorden en sommen geoefend worden in korte, vrolijke opdrachten.
Tips voor de eerste weken van het schooljaar
Sta op tijd op voor een ontspannen start
Vermijd ochtendstress door veel eerder uit bed te gaan. Een rustig ontbijt en genoeg tijd om aan te kleden zorgen voor een ontspannen begin van de dag. Zelf sta ik als mama bewust een half uur eerder op dan de kinderen om mijn eigen ochtendroutine te hebben: even stretchen, bewegen, mediteren of een paar bladzijden lezen. Zo begin ik ontspannen en kan ik er in alle rust voor mijn kinderen zijn. “Want een relaxte ouder in de ochtend is vaak een spiegel voor een relaxt kind.”
Plan niet te veel na schooltijd
De eerste weken zijn intensief: nieuwe indrukken, leren lezen en schrijven, en wennen aan de klas. Gun je kind rust door de middagen en weekenden niet helemaal vol te plannen, iets eerder op te halen van de BSO en de speelafspraakjes nog eventjes uit te stellen.
Praten over de schooldag?
Vraag na school juist naar het leukste, grappigste, gekste, stomste of saaiste moment van de dag in plaats van meteen naar “Wat heb je geleerd?”. Dat opent meer gesprekken. Zelf gebruik ik ook wel eens praatkaartjes, het boek Slaapklets (Gezinnig) of de kaartjes van Regenboogkracht. Daarmee komen er heel vanzelf onderwerpen op tafel die je anders misschien niet zo snel zou bespreken. Kinderen vertellen vaak niet direct bij thuiskomst, maar soms juist pas voor het slapengaan. Begroet je kind bijvoorbeeld na een schooldag met: ‘Hé wat fijn om je te zien!‘.
Tijd om te ‘landen’.
Soms hebben kinderen gewoon even tijd nodig om te wennen. Vaak zie je dat kinderen na een week of drie vanzelf hun draai vinden. Merk je dat je kind moe of gespannen thuiskomt, geef het dan eerst ruimte en plan momenten om echt samen te zijn. Tijdens iets bakken, tuinieren of een wandeling komt een gesprek vaak vanzelf. Blijven de zorgen, trek dan aan de bel bij de juf of meester.
Niet naast zijn favoriete vriendje of vriendinnetje?
Dat kan even tegenvallen. Leg uit dat de juf of meester hier vaak bewust voor kiest, bijvoorbeeld om nieuwe vriendschappen te stimuleren of voor meer rust in de klas. Erken het gevoel en de teleurstelling van je kind en vertel dat er buiten de klas genoeg tijd is om samen te spelen. Fijn om te weten: vaak wisselen leerkrachten de zitplaatsen meerdere keren per jaar, of merken vanzelf na enkele weken dat een bepaalde combi naast elkaar toch niet zo fijn is.
Wat leren kinderen in de eerste periode van groep 3?
De eerste weken in groep 3 voelen vaak een beetje als een nieuwe wereld. Waar kleuters nog veel spelend leren, krijgen kinderen in groep 3 voor het eerst meer structuur en langere instructies. Toch blijft er ook ruimte voor bewegen en spelen in groep 3 dat hebben ze juist nodig om goed te kunnen leren. Er wordt vaak in de eerste periode nog steeds wat vaker buiten gespeeld of er zijn speel-momenten in de klas.
- Lezen: vanaf dag één worden letters herhaald en nieuwe letters geïntroduceerd. Kinderen ontdekken hoe ze klanken aan elkaar kunnen plakken tot woorden (m-aa-n = maan). Vaak wordt dit spelenderwijs geoefend met rijtjes, kleine verhaaltjes en digibordlessen.
- Schrijven: de eerste werkboekjes komen op tafel. Kinderen leren letters netjes schrijven, vaak in een speciaal schrijfschrift. Dat vraagt veel concentratie en motorische vaardigheid.
- Rekenen: tellen, getallen herkennen en eenvoudige sommen maken (optellen en aftrekken tot 10) vormen de basis. Later in het jaar wordt dit uitgebreid.
- Sociaal-emotioneel leren: de klas groeit naar elkaar toe in de zogenaamde ‘Gouden Weken’. Er worden afspraken gemaakt, routines geoefend en kinderen leren elkaar beter kennen. Lees meer over de gouden weken in mijn blog: De gouden weken, een gouden start van het schooljaar.
- Beweging en spel: ook al staat er meer ‘leren’ op het programma, er is nog altijd tijd om te spelen, knutselen, zingen en bewegen. Dat zorgt voor afwisseling en ontspanning.
De start in groep 3 is een mijlpaal: ineens hoort je kind bij de ‘grote’ kinderen. Met wat rust, erkenning en praktische voorbereiding help je je kind om met vertrouwen en plezier te starten. En vergeet niet: ook voor jou als ouder is dit een nieuwe fase.
Deze blog is geschreven door Shelby Vos-van Andel, leerkracht, intern begeleider en gedragsspecialist in het basisonderwijs. Na het afronden van de PABO verdiepte ze zich in gedrag en begeleiding met de Master SEN (Special Educational Needs). Vanuit haar ervaring in de klas én als moeder van Fayenn (6) en Mace (3), schrijft ze onder de naam ‘Juf Shelby‘ over opvoeding, onderwijs en gedrag.
